جنبه های اقتصادی و اجتماعی تبلیغات
"دو روی یک سکه"
تبلیغات در کنار خوبی های زیادی که دارد، نکاتی منفی هم دارد و به همین دلیل گاهی مورد انتقاد برخی افراد قرار می گیرد. جان او تول به عنوان رئیس انجمن آژانس های تبلیغاتی آمریکا ایده ای متفاوت در مورد تبلیغات دارد و می گوید: تبلیغات ربطی به آموزش ندارد، اما گویی یک مربی آموزشی است. یک روزنامه نگار نیست ولی اطلاعات زیادی را در اختیار دیگران قرار می دهد. سرگرمی نیست اما به گونه ای متفاوت همه را سرگرم می کند. بنابراین تبلیغات اگر به درستی مورد استفاده قرار بگیرد می تواند اثرات خوبی داشته باشد. در ادامه جنبه های مختلف اقتصادی و اجتماعی تبلیغات را مورد بحث و بررسی قرار می دهیم.
نقش تبلیغات در توسعه اقتصادی
در دنیای امروز تبلیغات یک صنعت است که به تولید کنندگان انگیزه می دهد که در یک فضای رقابتی سالم کالای خود را تبلیغ کنند و از این راه سودی بدست بیاورند. در ادامه چند تاثیر مهمی که تبلیغات بر اقتصاد دارد را مرور می کنیم.
ارزشمندی محصولات:
محصولاتی که تبلیغ می شوند همیشه بهترین محصولات موجود در بازار نیستند. محصولات زیادی وجود دارند که هیچ تبلیغی از آنها نمی شود ولی کیفیت بالایی دارند. اما تبلیغات با معرفی یک محصول و نشان دادن آن به گونه های متفاوت، مخاطب را به خرید ترغیب می کند. برای مثال تلفن همراه در ابتدا یک ضرورت در نظر گرفته میشد، اما امروزه با ویژگی ها و کاربردهای متعددی که دارد باعث شده است که هرکسی تمایل داشته باشد که یک گوشی برای خود بخرد.
تاثیر بر قیمت
گاهی محصولاتی که مورد تبلیغ قرار می گیرند، قیمت شان بیشتر از محصولات دیگر است، البته گاهی عکس این مطلب نیز اتفاق می افتد. اما اگر رقابت زیادی برای یک محصول وجود داشته باشد، قیمت آن کاهش می یابد.
اما خیلی محصولات هستند بدون اینکه از خود تبلیغ کنند قیمت بالایی دارند، برای مثال خودروی پورشه بدون هیچگونه تبلیغی در صدر خودروهای موجود در بازار قرار دارد.
تاثیر بر انتخاب ها و نیاز مشتری
گاهی یک محصول با وجود تبلیغ زیاد، فروش چندانی ندارد. پس همیشه تبلیغات به معنی فروش بالا نیست، چیزی که اهمیت دارد کیفیت خوب و تنوع یک محصول است که باعث می شود فروش داشته باشد و در بین مردم محبوب شود.
تاثیر بر چرخه کسب و کار
بی شک تبلیغات و کانون های تبلیغاتی باعث اشتغال زایی و به کارگیری افراد برای کار می شوند و هرچقدر رونق بیشتری داشته باشند حقوق بیشتری نیز به کارمندان خود پرداخت می کنند. اما بعضی مواقع می تواند تاثیر منفی بر کسب و کارها داشته باشد. اگر مصرف کننده برند خارجی را به محصول داخلی ترجیح دهد، این کار می تواند بر تولید ناخالص داخلی تاثیر بگذارد.
جنبه های اقتصادی توسط اصل فراوانی پشتیبانی می شوند، که می گوید تولید محصول و خدمات بیشتر از نیاز، باعث می شود مصرف کنندگان از گزینه های متنوع مطلع شوند و فروشندگان در یک فضای سالم به رقابت بپردازند.
نقش اجتماعی تبلیغات
در زمینه اجتماعی، تبلیغات جنبه های مثبت و منفی زیادی دارد که در ادامه برخی از آنها را بررسی می کنیم.
دروغ و فریب در تبلیغات
صداقت در تبلیغات از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر چیزی که تبلیغ می شود با آنچه به دست مشتری می رسد یکسان باشد باعث جلب اعتماد مصرف کننده می شود، اما اگر شرکت ها و فروشندگان یک تصویر جعلی و دروغی از محصول شان ارائه کنند، رابطه بین فروشنده و مصرف کننده خراب می شود و اعتماد بین آنها از بین می رود.
تاثیر پنهان تبلیغات
تحت تاثیر قرار دادن ذهن مخاطب هدف اصلی تبلیغات است. تبلیغات به گونه ای ساخته می شوند که گاهی حتی بدون اینکه مصرف کننده خود متوجه بشود، تحت تاثیر یک تبلیغ قرار می گیرد و اقدام به خرید می کند. البته همیشه اینگونه نیست و برخی از افراد خیلی تحت تاثیر تبلیغات قرار نمی گیرد و بیشتر براساس نیازشان است که خرید می کنند.
تاثیر بر ارزش های انسانی
استفاده از افراد مشهور و سلبریتی ها در تبلیغات از دیگر روش های تبلیغات است که تاثیر زیادی بر مخاطب دارد. خیلی از افراد فقط به صرف اینکه یک بازیگر معروف از محصولی استفاده می کند یا آن را تبلیغ می کند، اقدام به خرید می کنند. گاهی حتی افرادی فقیر یا متوسط حاضر می شوند یک محصول را باقیمت بالایی بخرند تنها به این علت که مورد تایید بازیگر محبوب شان است. این کار باعث از بین رفتن ارزش های انسانی می شود.
در پایان چند نمونه از جنبه های مثبت تبلیغات را بیان می کنیم که بی شک تاثیر زیادی بر بخش های مختلف یک جامعه دارند:
1.پیشرفت جامعه و رشد تکنولوژی ها
2.اشتغال و به کارگیری افراد در بخش های مختلف
3.دادن حق انتخاب به مصرف کننده
4.استقبال از فضای رقابتی سالم
5.بهبود و توسعه استانداردهای زندگی
6.دادن اطلاعات در زمینه های اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی.
